Het Wereldmuseum was bijna dood, maar komt weer tot leven

Rotterdam - “Ik wil het er niet te veel over hebben, maar het Wereldmuseum was eigenlijk bijna dood. Het was veranderd in horeca met een deel museum. Gelukkig zijn we nu weer een volwaardig museum”, zegt directeur Stijn Schoonderwoerd. In 2016 sloot het Wereldmuseum wegens verbouwing. Vorig jaar opende een deel van het museum, maar sinds kort (4 september) is het hele museum weer open voor publiek.

door Nynke Vermaat

Een van de grote verschillen met het Wereldmuseum van vóór de verbouwing, zit ‘m in de ramen, vertelt Schoonderwoerd. “De ramen waren helemaal afgeschermd. Musea zijn ook aan mode onderhevig en het is een tijd populair geweest om in het museum een soort doos te bouwen, zodat er meer ophangruimte was. Die ‘doos in een doos’ is nu weg. We zijn weer meer met de stad verbonden.”

Daarnaast zijn ook de routes aangepast en is het museum rolstoeltoegankelijker geworden. “Het museum zit in een aantal verschillende gebouwen. Voorheen kon je die panden alleen apart bekijken, dat was heel verwarrend. Nu zitten de gebouwen aan elkaar”, vertelt de directeur. Verder zijn alle systeemplafonds weggehaald en is het ‘blote’ beton en de kabels zichtbaar. “Dat industriële is nu de mode.”

Horeca is nog steeds te vinden in het museum, “maar het geld gaat naar de kunst”, meldt Schoonderwoerd. “En de winkel is weer meer museumwinkel dan kunstwinkel geworden.” Achter de schermen zijn de klimaatinstallatie en beveiliging vernieuwd.

Dynamische culturen

De nieuwe (semi-)vaste tentoonstelling ‘Kruispunt Rotterdam’ is modern ingericht. Bij de entree ligt een vloerkleed met in strakke letters een gedicht van oud-stadsdichter Derek Otte. Objecten uit allerlei culturen staan op lichtgevende rechthoeken in vitrines. De conservatoren van de tentoonstelling - het waren er maar liefst tien - zoeken duidelijk naar raakvlakken tussen verschillende culturen door de geschiedenis en het heden heen. Zo staat er in een vitrine ineens een fiets tussen de Chinese voorwerpen. Het blijkt te gaan om cadeau’s die zusterstad Shanghai cadeau deed aan Rotterdam en andere verzamelde objecten. De voorwerpen verwijzen veel naar de haven. “De conservator wilde de link tussen de zustersteden leggen op menselijk niveau”, licht conservator Wendeline Flores toe. Verderop gaat het over textiel en wordt duidelijk hoe handel tussen Europa, het Midden-Oosten, Indonesië en China de traditionele Indonesische kleding veranderde. “Mixen en matchen was in de mode altijd al aan de orde, ook tussen koloniën en Europese landen, dat is een duidelijk kruispunt”, aldus conservator Priya Swamy.

Maar er staan niet alleen eeuwenoude voorwerpen tentoon. Verderop in de expositie staat nieuw werk van Rotterdamse makers over de dynamiek tussen culturen centraal.

Boijmans x Wereldmuseum

Op de eerste verdieping is een van de laatste Boijmans bij de Buren samenwerkingen te zien. Stukken van Museum Boijmans van Beuningen en het Wereldmuseum hangen door elkaar. Modern en eeuwenoud werk wisselen elkaar af, geordend op thema’s zoals verzoening, dood of stereotypering.

Schoonderwoerd rekent op veel meer bezoekers dan voorheen. “Voor de sluiting hadden we jaarlijks zo’n tienduizend bezoekers. Stapsgewijs willen we naar honderdduizend bezoekers per jaar. Nu met corona is misschien niet de beste tijd voor nieuwe exposities en we houden rekening met minder bezoekers. Aan de andere kant zijn weinig plekken zo geschikt om afstand te bewaren als een museum.”