Naam schilder van bijzondere plafondschilderingen in oud koopmanshuis in Rotterdam ontdekt

Rotterdam - Recentelijk is ontdekt wie de schilder is van twee achttiende-eeuwse interieurschilderingen in een van de laatste nog bestaande koopmanshuizen in Rotterdam aan de Rechter Rottekade 405-407 in het Oude Noorden. Het is de Rotterdamse Dirk Anthony Bisschop. Deze Bisschop blijkt ook de schilder van een plafond in raadhuis De Paauw in Wassenaar.

Op de plafondschildering staan figuren (personificaties) die de Handel, Vrijheid, Overvloed en Vrede voorstellen. In de hoeken zijn de vier werelddelen Europa, Azië, Afrika en Amerika uitgebeeld. Op het schoorsteenstuk staan twee dames die de Trouw en de Voorzichtigheid voorstellen.

De schilderstukken dateren uit 1750-1760 en bevinden zich in het koopmanshuis Rechter Rottekade 405-407. Dit pand is een van de laatste koopmanshuizen uit de achttiende eeuw in de stad. Het komt bovendien maar zelden voor in Nederland dat dergelijke interieurschilderingen nog op hun oorspronkelijke plek hangen. Kunsthistorica Jojanneke Clarijs heeft ontdekt dat de bijzondere schilderingen gemaakt zijn door Dirk Anthony Bisschop.

Dirk Anthony Bisschop (1708-1785) woonde in Rotterdam. Hij maakte schilderijen, interieurschilderingen, topografische tekeningen, wapenboeken en hij beschilderde koetsen en sieraden. Tegenwoordig is hij vrij onbekend, maar in zijn tijd was hij een gewaardeerd schilder. Onder zijn clientèle bevonden zich vooraanstaande families. Geregeld was hij voorzitter van het fijnschildersgilde.

Geheime boodschap
Bisschop had een zeer eigenzinnige manier om zijn onderwerpen uit te beelden. Goden en personificaties, van bijvoorbeeld deugden of de werelddelen, hebben doorgaans vaste attributen bij zich. Maar Bisschop maakt zijn eigen combinaties van attributen. Bijzonder aan het Rotterdamse plafond is ook dat de Overvloed en Vrede gezamenlijk als één vrouw zijn weergegeven. “Door zijn eigenzinnigheid zijn Bisschops schilderingen voor ons moeilijk te begrijpen”, zegt Clarijs. Uit haar onderzoek blijkt dat het plafond een bijzondere betekenis heeft. “Het is niet alleen een lofzang op de internationale handelsvrijheid, maar ook een oproep tot vrede, zodat de handel kan gedijen en voorspoed kan brengen. Het is een persoonlijke boodschap van de opdrachtgeefster, Antonetta Verkanten. Zij dreef een handel in buitenlandse waren als thee, koffie en bont. De diverse oorlogen in de achttiende eeuw vormden een bedreiging voor haar handel. Trouw (aan zakenrelaties) en Voorzichtigheid kunnen worden gezien als noodzakelijke eigenschappen om de handel tot een succes te brengen.”