Een huis vol mensen warmt sneller op dan een leeg huis
Bospolder-Tussendijken - De wijk Bospolder-Tussendijken (BoTu) is één van de eerste wijken in Rotterdam die van het gas afgaat. Tegelijkertijd is het ook één van de armste postcodegebieden van Nederland. Inwoners weten hoe het is om zuinig en efficiënt te leven ondanks de grenzeloze energieconsumptie om hen heen. In Het Huis van de toekomst bundelen bewoners, energie-experts, kunstenaars, gemeenteambtenaren en de woningbouwvereniging hun kennis en krachten en werken samen aan een toekomst op menskracht.
door Martijn Roodenberg
Wat betekent dit nou? Momenteel is er in de wereld een verandering gaande. Termen als klimaatneutraal, groen en energiezuinig zijn steeds meer aanwezig. Dit gaat met name over een techniek. Er is ook een sociale transitie gaande. Denk aan de groei van buurtparticipatie, en mantelzorg. Het Huis van de Toekomst probeert deze twee aspecten te bundelen en vanuit de buurt naar de beleidsmakers te werken. Beleid is vaak abstract en dit initiatief probeert er handen en voeten aan te geven. Bewoners krijgen de ruimte om op eigen kracht en naar eigen inzicht verbeteringen voor te stellen. De beste ideeën worden in de praktijk gebracht, zoals bijvoorbeeld de bakkerij.
Elke woensdag bakken buurtbewoners brood in de oven van Bakkerij de Eenvoud, van deeg wat ze zelf meebrengen. Dit idee is ontstaan omdat er een tuin achter het huis was die eigenlijk niet gebruikt werd. Het was er vies en het werd niet onderhouden. Buurtbewoners kwamen er niet, omdat ze zich de tuin niet wilden toe-eigenen. Ze hadden niet het idee dat ze daar gewoon mochten zijn. Toen ontstond het idee om er een oven te metselen waar mensen dan zelf hun brood mochten bakken.
Melle Smets, kunstenaar: "Het was mooi om te zien dat toen mensen ook kwamen met hun eigen deeg en methodes van brood maken. Die kennis deelden ze met elkaar zodat anderen het over konden nemen.” Dit zegt eigenlijk alles over waar het Huis van de Toekomst voor bedoeld is. Buiten het verkennen van andere opties tot energieopwekking (fietsen voor licht, isolatie) is het ook bedoeld om buurtbewoners dichter bij elkaar te brengen.
De misschien utopische visie hierachter is dat mensen allerlei apparaten weer met elkaar gaan delen. Bijvoorbeeld in plaats van elk een eigen wasmachine, weer een grote gemeenschappelijke wasplaats. In plaats van elk een eigen oven, een grote centrale vuurplaats waar bewoners samen kunnen komen om te koken, wassen, eten en praten. Weer, omdat dit honderden jaren geleden ook zo was vóór de individualisering van de maatschappij. Mensen leefden toen in gemeenschappen, die gemeenschappen deelden voorzieningen, kennis en kunde. Eenzaamheid was toen vreemd voor mensen omdat er met elkaar werd meegeleefd, en meegedacht.
In een wijk als BoTu zijn de cijfers wat dat betreft niet goed. Er is nog steeds veel eenzaamheid, en in een snel veranderende wereld kunnen mensen zich niet altijd meer alleen redden. Door dit initiatief zou dit niet meer hoeven, en kunnen mensen zich weer gesteund voelen door hun omgeving. Naast de technische revolutie is hier dus ook een sociale revolutie gaande, de verbinding tussen mensen in de wijk.