Carlos Acosta danst in Nieuwe Luxor: ‘Cubaanse cultuur in al haar rijkdom eren’

Rotterdam - Acosta Danza, het dansgezelschap van de vermaarde Cubaanse danser en choreograaf Carlos Acosta, treedt van 8 tot en met 11 februari op in het Nieuwe Luxor in Rotterdam in het kader van Holland Dance Festival. Een gesprek met Acosta die uitgroeide tot een van de grootsten van zijn generatie en met danser en choreograaf Raúl Reinoso die vanaf de oprichting deel uitmaakt van het ensemble.

In de voorstelling Cuban Eclectico tonen ze de exotische, opwindende en kleurrijke danscultuur van hun moederland. De voorstelling in het Nieuwe Luxor is de enige plek in Nederland waar het beroemde dansgezelschap in Nederland te zien is.

Acosta Danza reist met zijn dansgezelschap de hele wereld over. Het brengt hem, geprogrammeerd door Holland Dance Festival, vanaf 8 februari in Rotterdam. De voorstelling Cuban Eclectico werd onlangs opgevoerd in het prestigieuze Royal Operahouse in Londen, waar het ensemble van jonge en getalenteerde Cubaanse dansers de doorgaans gereserveerde Engelsen welhaast op de banken kreeg. Niet voor niets wordt hij beschouwd als een der beste dansers van zijn generatie en wordt hij in één adem genoemd met legendes als Rudolf Nureyev en Mikhail Baryshnikov. 

Na zijn rijke balletcarrière, richtte hij in 2015 Acosta Danza op dat inmiddels een van de toonaangevende moderne dansensembles in de wereld is. Dankzij de wijze waarop klassiek ballet en eigentijdse dans worden gecombineerd tot een spannende smeltkroes van stijlen en sferen. Met, altijd, het accent op de Cubaanse dans- en muziekcultuur.

Klassieke dansopleiding
“Het is voor mij de mogelijkheid mijn vaderland te danken voor de gratis educatie die ik als jongen genoot en die me tot de danser maakte die ik ben geworden”, vertelt Carlos Acosta. “Bovendien wilde ik de Afro-Cubaanse en Spaanse cultuur van ons eiland in al haar rijkdom eren - de salsa, de capoeira, de flamenco… Verweven met hip-hop die tegenwoordig ook het straatleven in Havanna bepaalt. Maar, zonder de klassieke balletelementen te vergeten.”
Hij volgde een klassieke dansopleiding maar wel met de tegenzin van een opstandige puber. “Ik was een schurkje hoor. Een overactief type dat soms wel erg zijn eigen weg ging en weinig ophad met autoriteit. Ik sloeg veel lessen over, was liever bezig met mijn vrienden fruit bij de buren te stelen. Die vrienden waren op hun beurt weer verbijsterd dat ik aan ballet deed. Dat is in de machocultuur van Cuba een merkwaardige keuze voor een man. Ik trok me er niks van aan.”

Expressief en aangrijpend
Raúl Reinoso (31), de danser die zich in 2015 aansloot bij Acosta Danza, herkent zichzelf in Acosta. Ook hij moest een lange weg afleggen, geplaveid met armoede. ,”Mijn ouders hadden de grootste moeite dagelijks eten op tafel te zetten.” Hij groeide op in Pinar del Rio in het westen van Cuba, dat ook nog eens geregeld wordt geteisterd door orkanen. Reinoso was een danstalent zonder meer, maar aanvankelijk met een chronisch gebrek aan zelfvertrouwen. Carlos Acosta gaf zijn pupil de mogelijkheid zich ook op choreografie te richten.
In Rotterdam is zijn stuk Satori te zien, Japans voor ‘verlichting.’ In Londen benam hij de adem van het publiek met zijn choreografie Nosotros (‘Ons’ in het Spaans), een even expressief als aangrijpend en ontroerend duet van zijn hand dat hij samenstelde nadat zijn relatie met zijn toenmalige vriendin na zeven jaar eindigde. Inmiddels heeft Raúl Reinoso in de Cubaanse Patricia Torres een nieuwe liefdespartner gevonden. Dat zij ook deel uitmaakt van Acosta Danza is voor een gezelschap dat zoveel op reis is volgens Reinsoso een belangrijke bonus.

Uitdaging
Het is, vertelt Carlos Acosta, bepaald een uitdaging geweest om destijds van Acosta Danza tot een hecht en homogeen dansgezelschap te kneden. “Dansers uit alle genres waren welkom. Het was mijn taak de klassiek geschoolden de moderne dans te leren en de eigentijdse dansers de klassieke vorm bij te brengen. Neem bijvoorbeeld wat ik noem de ‘Afrikaanse draaiende bewegingen’, die zijn voor balletdansers ronduit problematisch. Voor moderne dansers was het weer moeilijk om op spitzen te dansen en te putten uit het pure balletidioom. Maar gaandeweg zijn we, met vallen en opstaan en dankzij zeer intensieve training, gekomen waar we nu zijn: dans in zijn compleetste vorm, vind ik.”

Carlos Acosta ziet het ook nadrukkelijk als zijn missie om minder bedeelde kinderen, zoals hij en Raúl Reinoso ooit waren, een kans te geven zich te bekwamen in het dansambacht. De International Dance Foundation die zijn naam draagt biedt kansen aan kansarme jongeren om een dansopleiding in Havanna te volgen.

Acosta Danza is met de voorstelling Cuban Electico alleen te zien in het Nieuwe Luxortheater op 8, 9, 10 en 11 februari. Kaarten voor deze bijzondere voorstelling zijn te koop via www.luxortheater.nl.