De in 1981 geopende nieuwe Willemsbrug met daarnaast de Willemsspoorbrug, die in 1994 voorgoed verdween. Foto: Bart Hofmeester
De in 1981 geopende nieuwe Willemsbrug met daarnaast de Willemsspoorbrug, die in 1994 voorgoed verdween. Foto: Bart Hofmeester

Rotterdam van 19toen tot 19nu: prachtig fotoboek uit jaren ‘80 blijft fascineren

Algemeen 1.809 keer gelezen

Rotterdam - “Mijn vroegste herinnering aan Rotterdam is uit een boek: Ratje, een jongen van de straat. De auteur Anne de Vries beschrijft hierin hoe in het vooroorlogse Rotterdam een jongen ‘s avonds in zijn bed ligt en het geluid hoort  van de trein op de spoorbrug. Als hij uit zijn raam kijkt dan kan hij heel in de verte de lichtjes zien van de reclame van Van Nelle. Pas jaren later heb ik begrepen dat de Maasbruggen en (de lichtreclame op) het Witte Huis hier beschreven werden.” 

Door Peter Zoetmulder

Zo schrijft Dick van Koten in het voorwoord van zijn schitterende fotoboek met uitvoerige begeleidende teksten, ‘Rotterdam. Van 19toen tot 19nu’, dat in 1988 verscheen bij uitgeverij Illustra in Rotterdam. Niet zomaar een van de vele fotoboeken die er in de loop der tijd zijn uitgebracht.

Lees verder onder foto.

Fraaie foto uit 1938 van een stadsdeel dat in deze vorm vrijwel geheel verdwenen is. Foto: KLM-Aerocarto

Rotterdam is na de Tweede Wereldoorlog, evenals de mythische vogel Phoenix, verrezen uit zijn as. En het lelijke jonge naoorlogse eendje, zoals velen dachten, bleek toch een schone zwaan te zijn. Maar het is natuurlijk ook niet alles goud dat er blinkt. En een terugblik in verwondering is toch anders dan blinde bewondering. Aldus Dick van Koten, tevens auteur van onder andere ‘7-talig Rotterdam’ (Rotterdam, 1988) en - samen met Lloyd van der Toorn - ‘IJsselmonde toen & nu’ (Stichting Insula Mundi, 2000).
Van Koten is zich pas goed gaan bezighouden met Rotterdam toen hij er kwam wonen. “Het zal in het midden van de jaren vijftig geweest zijn dat de beroemde panoramafoto van Frits Rotgans uit de Revue voorzichtig uit de nietjes gehaald werd en een lange tijd boven mijn bed zou komen te hangen.”

Lees verder onder foto.

Een uniek, rijk geïllustreerd en informatief boek van 120 pagina’s met vele (gespiegelde) oude zwart-wit en nieuwere kleurenfoto’s van het vooroorlogse en naoorlogse Rotterdam, verschenen in het jaar 1988.

Het boek Rotterdam van 19toen tot 19nu werd allereerst geïnspireerd door een grote verzameling krantenknipsels, foto’s en prentbriefkaarten van de dames J. en M. Rosier, die meer dan een halve eeuw op de Hoevestraat (Rotterdam Noord, Provenierswijk) gewoond hebben en die als leerkrachten aan de gelijknamige school verbonden waren. Van Koten viel vooral de schitterende serie prentbriefkaarten in kleur op die in het begin de de 20e eeuw gemaakt waren van het toen juist gereedgekomen Witte Huis. Van het een kwam het ander en zo ontstond dit unieke boekwerk.

Dick van Koten besloot aldus: “Nu de stad allengs voller en voller bebouwd wordt, wordt de afstand van het uur 0 in 1940 naar toen en nu ook navenant groter. Van de slechts enkele visuele herkenningspunten gaat bovendien een zeer belangrijke lijn met het spoor (waarmee hij doelt op de Willemsspoorbrug naast de - in 1981 geopende - nieuwe Willemsbrug, PZ) binnenkort ondergronds verdwijnen.” Hij schreef dit in 1988. Slechts vijf jaar later was de Willemsspoortunnel, geopend op 15 september 1993, een feit, terwijl de spoorbrug in 1994 werd gesloopt en voorgoed verdween. Twee jaar jaar later, in 1996, zou Rotterdam zijn nieuwe icoon, de Erasmusbrug verwelkomen...

-----------------------------------

Ratje en Ketelbinkie

“Het wordt tijd om onze reis door Rotterdam en de twintigste eeuw te beëindigen. En waar kunnen we dat eigenlijk beter doen dan op de Willemskade. De rondvaartboten van de Spido geven ons hiervandaan een uniek beeld van de havens, zoals u dat van de wal af nooit kunt hebben. Het verhaal van de zee en de roep van de zee. En als symbool van die roep staat hier ook op de kade een klein standbeeldje van de jongen in de meest onvergetelijke Rotterdamse smartlap, van Anton Beuving (uit 1942), dat alles symboliseert: Ketelbinkie. Die van de Wilhelminakade aan de overkant, met de Edam een ouwe schuit, voor zijn eerste reis vertrok. Die straatjongen uit Rotterdam.” (Van Koten, pag. 118)
Het beeld van Ketelbinkie, net als Ratje (uit het boek van 1934) een Rotterdamse straatjongen, is een geschenk van de Nederlandse Hartstichting ter ere van het 100-jarig bestaan de Holland Amerika Lijn (HAL) in 1973 en stond oorspronkelijk op het Koninginnehoofd bij het hoofdkantoor aan de Wilhelminakade. Na het vertrek van de HAL uit Rotterdam verhuisde het beeldje in 1980 naar het Willemsplein (Willemskade) nabij de Spido. Katendrechters ‘kaapten’ het beeld in 1994 en brachten het naar Katendrecht. Sindsdien staat het op de kade bij het Buizenpark.

Stuur jouw foto
Mail de redactie
Meld een correctie

Het laatste nieuws

Uit de krant