Nieuw boek over Sparta en het oorlogskampioenschap van 1915

Rotterdam - Dit bericht is ingezonden via www.dehavenloods.nl. Iedere Rotterdammer kan daar zelf een bijdrage aan De Havenloods plaatsen!

In 1915 werd Sparta landskampioen na een bloedstollende beslissingswedstrijd tegen Vitesse. Met die landstitel is iets bijzonders aan de hand. Wat, dat schrijft journalist en Spartaan Anton Slotboom in zijn nieuwe boek ‘Kampioenen 14-18’. ,,Het wemelde in die tijd van de spionnen in de stad.’’

Waarom dit boek?
,,Heel simpel: dit is natuurlijk een prachtig, maar weinig beschreven onderwerp. Sparta kampioen in oorlogstijd! Er zijn natuurlijk tientallen boeken over de Tweede Wereldoorlog in Nederland, en zeker ook enkele boeken over de Eerste Wereldoorlog in Nederland. Maar over sport in Nederland in die periode, en zeker over voetbal: daar was nog nauwelijks iets over geschreven.’’

Wat maakt die periode zo interessant? Nederland was toch neutraal in die oorlog?
,,Nederland was absoluut neutraal. Maar de omringende landen waren in een verwoestende oorlog beland. Zeker Rotterdam had zwaar te kampen met de gevolgen. Talloze vluchtelingen kwamen naar de stad toe, Belgen vooral, maar ook Russen bijvoorbeeld. Die zorgde voor een complete verandering in de stad. Voedsel werd schaars, de prijzen stegen enorm, de werkloosheid nam gigantisch toe. De oorlog kwam veel dichterbij dan mensen nu denken.’’

Een ingreep van de Nederlandse overheid had ook grote invloed, toch?
,,Absoluut. In augustus 1914 riep de koningin op tot algehele mobilisatie. Nederlandse mannen moesten zich massaal melden! Die mobilisatie duurde vier jaar... Dan kun je wel nagaan hoe ingrijpend dat voor het thuisfront was. Daar waren de vrouwen opeens de baas. Op Sparta zelf had die mobilisatie ook grote invloed. Het team raakte verzwakt, omdat spelers als Bok de Korver maar zelden verlof kregen. Dan was hij er wel, dan weer niet bij. En wie kwamen er kijken, nu de meeste mannen in kampen zaten te wachten op oorlogsactie, die nooit kwam?’’

En toch werd Sparta kampioen!
,,Zeker, in Amsterdam zelfs. Daar werd de beslissing-wedstrijd tegen Vitesse gespeeld, als slotstuk van een dominant seizoen. Het is dan de zomer van 1915, Nederlanders zijn ernstig bezorgd over de omringende oorlog. De voedselprijzen zijn stevig gestegen, er is grote onrust, de mannen zijn van huis en Nederland kan elk moment omvallen. Toch gaat ook het normale leven door en komen ze massaal naar de wedstrijd kijken. Sparta is blij, het kan die dag in een redelijk sterke opstelling spelen. De uitslag en het absurde wedstrijdverloop verklap ik niet, maar de boektitel verraadt het al natuurlijk: na afloop is er feest. Ik heb die hele dag uitvoerig beschreven, zo mooi is ‘ie.’’

Nog iets bijzonders ontdekt?
,,Een klein feitje, letterlijk in de kantlijn van een archiefstuk, dat gigantisch tot de verbeelding spreekt. Het bestuur van Sparta vergaderde rond 1914, 1915 namelijk steevast buiten de deur. Als je de notulen in het gemeentearchief erbij pakt, en die handgeschreven stukken tekst bestudeert, kom je letterlijk in een bovenhoekje de naam Furstenberg tegen. Maar café-restaurant Furstenberg was vier jaar lang het spionnenbolwerk van de Duitsers, dat had ik weer uit een andere bron vernomen. Daar kwamen de spionnen bij elkaar, die namens de Duitsers in de gaten moesten houden of Nederland en Rotterdam niet de Engelse kant op zouden neigen. Maar daar kwam dus ook het bestuur van Sparta bijeen! Er leeft niemand meer, je kunt het niet vragen en het is zeker niet opgeschreven. Maar de kans dat zo’n spion en een bestuurslid van Sparta de deur voor elkaar open hielden of naast elkaar kwamen te staan bij het afrekenen of naar de wc gaan is enorm groot. Hebben ze gepraat? Over koetjes en kalfjes? Of meer? Wisten de Spartanen van de Duitsers en hun spionagepraktijken? Het prikkelt me enorm.’’

Je schreef het boek niet alleen.
,,Zeker niet. Het bijzondere wil dat in vier oorlogsjaren vier verschillende ploegen kampioen zijn geworden. Sparta als eerste, daarna volgden Willem II, vervolgens Go-Ahead en daarna Ajax. Deze vier ploegen hebben allemaal hun eigen deel in het boek, geschreven door collega’s Menno Pot (Ajax), Roger Rossmeissl (Willem II) en Herman Staarink (Go-Ahead.) Deze vier delen vertellen samen het hele verhaal van voetbal in deze heftige periode. We zijn er trots op dat de sporthistoricus van Nederland, Jurryt van de Vooren, bij onze delen ook nog eens een voorwoord heeft geschreven. Zodat het hele verhaal van 1914-1918 echt helemaal compleet is.’’

Kampioenen ‘14-’18 ligt sinds deze week in de winkel en is te bestellen op de websites van boekhandels als Bol en Bruna.