Oud en nieuw is niet voor iedereen een feest

Regio - Dat hondenbezitters en katteneigenaren zich jaarlijks beklagen over het (te vroeg) afsteken van vuurwerk is niets nieuws. De dieren schrikken, durven niet meer naar buiten, lopen weg of raken gewond door vuurwerk dat elk jaar vroeger lijkt te worden afgestoken. Dat er ook mensen zijn die wekenlang in een hutje op de hei moeten gaan zitten omdat de harde geluiden en lichtflitsen hun fataal kunnen worden, is een heel ander verhaal.

Wanda Rooken heeft een bijzondere vorm van Dystonie, een vrij zeldzame neurologische aandoening die zorgt voor motorische stoornissen, aanhoudende samentrekking van spieren of spiergroepen die soms gepaard gaan met herhaalde bewegingen. De harde geluiden van vuurwerk en de vaak daarbij behorende lichtflitsen zorgen bij haar voor aanvallen die lijken op een epileptische aanval. Ze krijgt een soort spasmen en in het ergste geval kan zo’n aanval zelfs resulteren in adem-stops en dus ziekenhuisopname.

Overleven

Elk jaar vlucht Wanda van half december tot half januari naar een onderkomen in de bossen of op de hei, om daar oud en nieuw te ‘overleven’ in plaats van te vieren. Wanda: “In Nederland hebben zo’n 10.000 á 12.000 mensen deze aandoening. Van hen heeft slechts een kleine groep van zo’n 150 mensen de vorm van Dystonie die ik heb, waarbij je dus zo heftig reageert op geluid en licht dat het dodelijk kan zijn. Ik heb veel vrienden en familie, maar met oud en nieuw zit ik alleen, want niemand wil in ‘the middle of nowhere’ stil naast mij op de bank zitten. Als ik een aanval krijg, helpt een neusspray gecombineerd met injecties meestal afdoende, mits tijdig toegediend. In het ergste geval wordt ik afgevoerd naar het ziekenhuis, dat is een aantal jaar geleden toen ik nog in Schoonhoven woonde drie keer voorgekomen in een maand door afsteken van vuurwerk buiten de jaarwisseling”.

Dystonie

Dystonie kan zich voordoen in één of meerdere lichaamsdelen tegelijk. De aandoening komt zowel bij mannen als vrouwen voor in alle leeftijdsklassen. Er kan sprake zijn van erfelijke aanleg, maar het kan ook spontaan ontstaan zonder aanwijsbare oorzaak. De ziekte kan dan leiden tot volledige invaliditeit, maar het intellectuele vermogen blijft onaangetast.

Heet hangijzer

Omdat er maar zo weinig mensen zijn die deze aandoening hebben, wil Wanda op deze manier onder de aandacht brengen dat vuurwerk niet voor iedereen een feest is. Dit wordt beaamd door de vele diereneigenaren. Een feestje op oudejaarsavond is oké, maar het feit dat van oktober tot en met mei te pas en onpas vuurwerk wordt afgestoken, stuit hen tegen de borst. Berichten over een volledig vuurwerkverbod nemen af naarmate oud & nieuw dichterbij komt. Vuurwerkvrije zones nemen wel toe, maar daar lang wordt niet altijd gehandhaafd. Het al dan niet afsteken van vuurwerk blijft een heet hangijzer in Nederland.

(Tekst: Yvonne Schults)